ΙΛΙΑΔΟΣ  -  ΡΑΨΩΔΙΑ  Α΄

(στίχοι  : 121-244)

[Μετάφραση : ΙΑΚΩΒΟΥ  ΠΟΛΥΛΑ]

 

Του αντείπεν ο φτερόποδος ισόθεος Πηλείδης:

 

Tὸν δ᾿ ἠμείϐετ᾿ ἔπειτα ποδάρκης δῖος Ἀχιλλεύς·

 

«Ένδοξε Ατρείδη, περισσά φιλόπλουτε, τι λέγεις;

Οι μεγαλόψυχοι Αχαιοί πως θα σου δώσουν δώρον;

Μη κάπου λάφυρα κοινά γνωρίζομε αφημένα;

Όσ’ απ’ τες χώρες πήραμε εμοιρασθήκαν όλα

και να τα ξανακάμωμε σωρό δεν είναι πρέπον.

Αλλά συ τώρα στον θεόν απόλυσε την κόρη,

και τετραπλά θ’ ανταμειφθής, αν ποτέ δώση ο Δίας

κι οι Αχαιοί να πάρωμε την πυργωμένην Τροίαν».

«Ἀτρεΐδη κύδιστε, φιλοκτεανώτατε πάντων,

πῶς γάρ τοι δώσουσι γέρας μεγάθυμοι Ἀχαιοί;

οὐδέ τί που ἴδμεν ξυνήϊα κείμενα πολλά·

ἀλλὰ τὰ μὲν πολίων ἐξεπράθομεν, τὰ δέδασται,     

λαοὺς δ᾿ οὐκ ἐπέοικε παλίλλογα ταῦτ᾿ ἐπαγείρειν.

ἀλλὰ σὺ μὲν νῦν τήνδε θεῷ πρόες· αὐτὰρ Ἀχαιοὶ

τριπλῇ τετραπλῇ τ᾿ ἀποτείσομεν, αἴ κέ ποθι Ζεὺς

δῷσι πόλιν Τροίην εὐτείχεον ἐξαλαπάξαι.»

Και προς αυτόν απάντησεν ο μέγας Αγαμέμνων:

 

Τὸν δ᾿ ἀπαμειϐόμενος προσέφη κρείων Ἀγαμέμνων·   

 

«Αν και γενναίος, μη ζητής με απάτην να με πάρης,

θείε Πηλείδη, κι εύκολα δεν θα με καταπείσης,

να έχης συ το δώρον σου και εγώ να το στερούμαι.

Θέλεις και με παρακινείς την κόρη ν’ αποδώσω.

Αλλ’ αν δώρον ισότιμο της αρεσιάς μου λάβω

απ’ τους γενναίους Αχαιούς, αρκεί, και αν δεν μου δώσουν,

θα έλθω με το χέρι μου να πάρω ή το δικό σου

το δώρον ή του Αίαντος ή κείνο του Οδυσσέως.

Κι εις όποιον έλθω, την χολήν, θαρρώ θα του κινήσω.

 

«Μὴ δ᾿ οὕτως ἀγαθός περ ἐὼν, θεοείκελ᾿ Ἀχιλλεῦ,

κλέπτε  νόῳ, ἐπεὶ οὐ παρελεύσεαι οὐδέ με πείσεις.

ἦ ἐθέλεις ὄφρ᾿ αὐτὸς ἔχῃς γέρας, αὐτὰρ ἔμ᾿ αὔτως

ἧσθαι δευόμενον, κέλεαι δέ με τήνδ᾿ ἀποδοῦναι;

ἀλλ᾿ εἰ μὲν δώσουσι γέρας μεγάθυμοι Ἀχαιοὶ      135

ἄρσαντες κατὰ θυμὸν ὅπως ἀντάξιον ἔσται·

εἰ δέ κε μὴ δώωσιν ἐγὼ δέ κεν αὐτὸς ἕλωμαι

ἢ τεὸν ἢ Αἴαντος ἰὼν γέρας, ἢ Ὀδυσῆος[1]

ἄξω ἑλών· ὃ δέ κεν κεχολώσεται ὅν κεν ἵκωμαι[2].

 

Αλλ’ όλ’ αυτά μετέπειτα μαζί θα τα σκεφθούμε.

Τώρα στην θείαν θάλασσαν μαύρο ας συρθή καράβι

με κωπηλάτες διαλεκτούς, και ας θέσωμ’ εκατόμβην

μέσα και ας ανεβάσωμεν την κόρην Χρυσηίδα,

και αρχηγός του να είν’ εκεί των βουληφόρων ένας

ο Αίας, ο Ιδομενεύς ή ο θείος Οδυσσέας,

ή συ Πηλείδη, των ανδρών ω τρομερέ και μόνε,

με τες ευχές σου τον θεόν να μας εξιλεώσης».

ἀλλ᾿ ἤτοι μὲν ταῦτα μεταφρασόμεσθα καὶ αὖτις,   

νῦν δ᾿ ἄγε νῆα μέλαιναν ἐρύσσομεν εἰς ἅλα δῖαν,

ἐν δ᾿ ἐρέτας ἐπιτηδὲς ἀγείρομεν, ἐς δ᾿ ἑκατόμϐην

θείομεν, ἂν δ᾿ αὐτὴν Χρυσηΐδα καλλιπάρῃον

βήσομεν· εἷς δέ τις ἀρχὸς ἀνὴρ βουληφόρος ἔστω,

ἢ Αἴας ἢ Ἰδομενεὺς ἢ δῖος Ὀδυσσεὺς                    145

ἠὲ σὺ, Πηλεΐδη, πάντων ἐκπαγλότατ᾿ ἀνδρῶν,

ὄφρ᾿ ἥμιν ἑκάεργον ἱλάσσεαι ἱερὰ ῥέξας.»

 

Άγρια το εκοίταξε και απάντησε ο Πηλείδης:

 

Tὸν δ᾿ ἄρ᾿ ὑπόδρα ἰδὼν προσέφη πόδας ὠκὺς Ἀχιλλεύς·

 

«Ωιμένα πανουργότατε, μ’ αναίδειαν ενδυμένε,

και ποιος από τους Αχαιούς θα δράμη, αν τον ζητήσης,

είτε εις ταξίδι πρόθυμος, είτε εις πολέμου αγώνα;

Εγώ δεν ήλθα εξ αφορμής των λογχοφόρων Τρώων

να πολεμήσ’, ότι ποσώς εκείνοι δεν μου πταίουν.

Τα βόδια μήτε τ’ άλογα δεν βγήκαν να μου πάρουν

μήτε στην μεγαλόσβολην, την ανδροθρέπτραν Φθίαν

ποτέ μου εβλάψαν τους καρπούς, ότ’ είναι ανάμεσόν μας

όρη κατάσκια πολλά και πέλαγ’ αγριωμένα.

Αλλά για τον Μενέλαο και, αναίσχυντε, για σένα

ήλθομεν όλοι εκδίκησιν να πάρωμε των Τρώων,

και συ, ω σκυλοπρόσωπε, λησμονημένα τά’χεις.

Και τώρ’ αυτό το δώρο μου να πάρης φοβερίζεις

που’ναι αμοιβή των κόπων μου κι οι Αχαιοί μου εδώσαν.

 

 

 

«Ὤ μοι, ἀναιδείην ἐπιειμένε, κερδαλεόφρον*,

πῶς τίς τοι πρόφρων ἔπεσιν πείθηται Ἀχαιῶν  150

ἢ ὁδὸν ἐλθέμεναι ἢ ἀνδράσιν ἶφι μάχεσθαι;

οὐ γὰρ ἐγὼ Τρώων ἕνεκ᾿ ἤλυθον αἰχμητάων

δεῦρο μαχησόμενος, ἐπεὶ οὔ τί μοι αἴτιοί εἰσιν·

οὐ γὰρ πώποτ᾿ ἐμὰς βοῦς ἤλασαν οὐδὲ μὲν ἵππους,

οὐδέ ποτ᾿ ἐν Φθίῃ ἐριϐώλακι βωτιανείρῃ             155

καρπὸν ἐδηλήσαντ᾿, ἐπεὶ ἦ μάλα πολλὰ μεταξὺ

οὔρεά τε σκιόεντα θάλασσά τε ἠχήεσσα·

ἀλλὰ σοί, ὦ μέγ᾿ ἀναιδὲς, ἅμ᾿ ἑσπόμεθ᾿ ὄφρα σὺ χαίρῃς,

τιμὴν ἀρνύμενοι Μενελάῳ σοί τε, κυνῶπα[3],

πρὸς Τρώων· τῶν οὔ τι μετατρέπῃ οὐδ᾿ ἀλεγίζεις· 

καὶ δή μοι γέρας αὐτὸς ἀφαιρήσεσθαι ἀπειλεῖς,

ᾧ ἔπι πολλὰ μόγησα, δόσαν δέ μοι υἷες Ἀχαιῶν.

 

 

Κι ίσια με σε δεν έχω εγώ δώρο καλό ποτέ μου,

όταν καλά τειχόκαστρα πατούμε της Τρωάδος.

Αλλά το βάρος του σφοδρού πολέμου πρώτος έχω

εγώ και αν τύχη μοιρασμός, τρανό συ παίρνεις δώρο,

κι εγώ με δώρο μικροστό και αγαπητό γυρίζω

στες πρύμνες από τον σκληρόν αγώνα του πολέμου.

Στην Φθίαν τώρ’ αναχωρώ. Καλύτερα να γύρω

στον τόπο μου με τα κυρτά καράβια, και δεν θέλω

εδώ να μείνω ατίμητος τα πλούτη να σου αυξήσω».

οὐ μὲν σοί ποτε ἶσον ἔχω γέρας ὁππότ᾿ Ἀχαιοὶ

Τρώων ἐκπέρσωσ᾿ εὖ ναιόμενον πτολίεθρον·

ἀλλὰ τὸ μὲν πλεῖον πολυάϊκος πολέμοιο             165

χεῖρες ἐμαὶ διέπουσ᾿· ἀτὰρ ἤν ποτε δασμὸς ἵκηται,

σοὶ τὸ γέρας πολὺ μεῖζον, ἐγὼ δ᾿ ὀλίγον τε φίλον τε

ἔρχομ᾿ ἔχων ἐπὶ νῆας, ἐπεί κε κάμω πολεμίζων.

νῦν δ᾿ εἶμι Φθίηνδ᾿, ἐπεὶ ἦ πολὺ φέρτερόν ἐστιν

οἴκαδ᾿ ἴμεν σὺν νηυσὶ κορωνίσιν, οὐδέ σ᾿ ὀΐω     170

ἐνθάδ᾿ ἄτιμος ἐὼν ἄφενος καὶ πλοῦτον ἀφύξειν.»

 

Και προς αυτόν απάντησεν ο μέγας Αγαμέμνων:

 

Τὸν δ᾿ ἠμείϐετ᾿ ἔπειτα ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων·

 

«Φύγε, αν το θέλης, φύγ’ ευθύς και χάριν μου να μένης

εγώ δεν σε παρακαλώ. Κοντά μου υπάρχουν και άλλοι

να με δοξάσουν,  κι έξοχα ο πάνσοφος Κρονίδης.

Και απ’ τους διοθρέπτους βασιλείς, συ είσαι ο μισητός μου.

Ότι την έριδα διψάς, τες μάχες, τους πολέμους.

Και αν είσαι τόσο δυνατός, είναι θεού το δώρον.

Σπίτι σου με τα πλοία σου και τους συντρόφους σου άμε,

των Μυρμιδόνων δέσποζε. Κι εγώ δε σε λογιάζω

και την χολήν σου αδιαφορώ. Κι ιδού τι σου κηρύττω:

Καθώς εμένα μου αφαιρεί την Χρυσηίδα ο Φοίβος –

κι εκείνην με συντρόφους μου και με δικά μου πλοία

θα στείλω – και το δώρον σου, την κόρην του Βρισέως,

εις την σκηνήν μου θα’λθω, εγώ να πάρω, για να μάθης,

πόσο σου είμαι ανώτερος εγώ και να τρομάζη

και άλλος μ’ εμέ να συγκριθή και όμοιος να γίνει εμπρός μου».

 

«Φεῦγε μάλ᾿, εἴ τοι θυμὸς ἐπέσσυται, οὐδέ σ᾿ ἔγωγε

λίσσομαι εἵνεκ᾿ ἐμεῖο μένειν· πάρ᾿ ἔμοιγε καὶ ἄλλοι

οἵ κέ με τιμήσουσι, μάλιστα δὲ μητίετα Ζεύς.      175

ἔχθιστος δέ μοί ἐσσι διοτρεφέων βασιλήων·

αἰεὶ γάρ τοι ἔρις[4] τε φίλη πόλεμοί τε μάχαι τε·

εἰ μάλα καρτερός ἐσσι, θεός που σοὶ τό γ᾿ ἔδωκεν[5]

οἴκαδ᾿ ἰὼν σὺν νηυσί τε σῇς καὶ σοῖς ἑτάροισι

Μυρμιδόνεσσιν ἄνασσε, σέθεν δ᾿ ἐγὼ οὐκ ἀλεγίζω,  

οὐδ᾿ ὄθομαι κοτέοντος· ἀπειλήσω δέ τοι ὧδε·

ὡς ἔμ᾿ ἀφαιρεῖται Χρυσηΐδα Φοῖϐος Ἀπόλλων,

τὴν μὲν ἐγὼ σὺν νηΐ τ᾿ ἐμῇ καὶ ἐμοῖς ἑτάροισι

πέμψω, ἐγὼ δέ κ᾿ ἄγω Βρισηΐδα καλλιπάρῃον

αὐτὸς ἰὼν κλισίηνδὲ, τὸ σὸν γέρας, ὄφρ᾿ ἐῢ εἰδῇς    

ὅσσον φέρτερός εἰμι σέθεν, στυγέῃ δὲ καὶ ἄλλος

ἶσον ἐμοὶ φάσθαι καὶ ὁμοιωθήμεναι ἄντην.»

 

Τα λόγια τούτα επλήγωσαν τα σπλάχνα του Αχιλλέως

κι έστρεψε δύο στοχασμούς μες στα δασιά του στήθη.

Ή θε να σύρη απ’ το πλευρό το ακονισμένο ξίφος

και αφού σκορπίση όλους εκεί, να σφάξη τον Ατρείδην,

ή να σιγάση την οργήν κρατώντας την ψυχήν του.

Ὣς φάτο· Πηλεΐωνι δ᾿ ἄχος γένετ᾿, ἐν δέ οἱ ἦτορ

στήθεσσιν λασίοισι διάνδιχα μερμήριξεν,

ἢ ὅ γε φάσγανον ὀξὺ ἐρυσσάμενος παρὰ μηροῦ 190

τοὺς μὲν ἀναστήσειεν, ὃ δ᾿ Ἀτρεΐδην ἐναρίζοι,

ἦε χόλον παύσειεν ἐρητύσειέ τε θυμόν.

 

Και αυτά ως διαλογίζονταν στον νου και από την θήκην

το μέγα ξίφος έσερνε, κατέβηκε ουρανόθεν

η Αθηνά, την έστελνεν η Ήρα η λευκοχέρα,

οπού αγαπούσε ολόψυχα παρόμοια και τους δύο.

Του εστήθη οπίσω κι έπιασε τα ολόξανθα μαλλιά του,

σ’ εκείνον μόνον φανερή και αθώρητη στους άλλους.

ἧος ὃ ταῦθ᾿ ὥρμαινε κατὰ φρένα καὶ κατὰ θυμόν,

ἕλκετο δ᾿ ἐκ κολεοῖο μέγα ξίφος[6], ἦλθε δ᾿ Ἀθήνη

οὐρανόθεν[7]· πρὸ γὰρ ἧκε θεὰ λευκώλενος Ἥρη195

ἄμφω ὁμῶς θυμῷ φιλέουσά τε κηδομένη τε[8]·

στῆ δ᾿ ὄπιθεν, ξανθῆς δὲ κόμης ἕλε Πηλεΐωνα

οἴῳ φαινομένη· τῶν δ᾿ ἄλλων οὔ τις ὁρᾶτο·

 

 

Ξιπάσθη αυτός, εστράφηκε κι εγνώρισεν αμέσως

την Αθηνά που φοβερήν στα μάτια λάμψιν είχε.

Και ομίλησε προς την θεάν με λόγια φτερωμένα :

θάμϐησεν δ᾿ Ἀχιλεύς, μετὰ δ᾿ ἐτράπετ᾿, αὐτίκα δ᾿ ἔγνω

Παλλάδ᾿ Ἀθηναίην· δεινὼ δέ οἱ ὄσσε φάανθεν·    200

καί μιν φωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα

 

«Τ’ ήλθες και συ, ω του Διός του αιγιδοφόρου κόρη;

Του Ατρείδη Αγαμέμνονος να ιδής την αδικίαν;

Αλλά σου λέγω καθαρά και πίστευσε. Με τούτες

τες έπαρσές του γρήγορα θα χάση την ζωήν του».

«Τίπτ᾿ αὖτ᾿, αἰγιόχοιο Διὸς τέκος, εἰλήλουθας;

ἦ ἵνα ὕϐριν ἴδῃ Ἀγαμέμνονος Ἀτρεΐδαο;

ἀλλ᾿ ἔκ τοι ἐρέω, τὸ δὲ καὶ τελέεσθαι ὀΐω·

ᾗσ’ ὑπεροπλίῃσι τάχ᾿ ἄν ποτε θυμὸν ὀλέσσῃ.»        205

 

Και η γλαυκόφθαλμη θεά σ’ εκείνον απεκρίθη:

 

Τὸν δ’ αὖτε προσέειπε θεὰ γλαυκῶπις Ἀθήνη·

 

«Κατέβηκ’ απ’ τον ουρανόν να παύσω την οργήν σου,

εάν μ’ ακούσης. Μ’ έστειλεν η Ήρα η λευκοχέρα,

που ολόψυχα σας αγαπά παρόμοια και τους δύο.

Έλα την μάχη άφησε, το ξίφος σου μη σύρης,

μόνον με λόγια τ’ όνειδος που αυτός θα πάθη ειπέ του.

Ότι να γίνη θέλ’ ιδής αυτό που σου προλέγω.

Τρίδιπλα δώρ’ ατίμητα θα λάβης μιαν ημέρα

γι’ αυτήν την ύβριν. Τώρα συ κρατήσου και άκουσέ μας».

«Ἦλθον ἐγὼ παύσουσα τὸ σὸν μένος, αἴ κε πίθεαι,

οὐρανόθεν· πρὸ δέ μ’ ἧκε θεὰ λευκώλενος Ἥρη

ἄμφω ὁμῶς θυμῷ φιλέουσά τε κηδομένη τε·

ἀλλ’ ἄγε λῆγ’ ἔριδος, μηδὲ ξίφος ἕλκεο χειρί·       210

ἀλλ’ ἤτοι ἔπεσιν μὲν ὀνείδισον ὡς ἔσεταί περ·

ὧδε γὰρ ἐξερέω, τὸ δὲ καὶ τετελεσμένον ἔσται·

καί ποτέ τοι τρὶς τόσσα παρέσσεται ἀγλαὰ δῶρα

ὕϐριος εἵνεκα τῆσδε[9]· σὺ δ’ ἴσχεο, πείθεο δ’ ἡμῖν.»

 

Και ο φτεροπόδης προς αυτήν Πηλείδης αποκρίθη:

 

Τὴν δ’ ἀπαμειϐόμενος προσέφη πόδας ὠκὺς Ἀχιλλεύς· 

 

«Πρέπει, ω θεά, των δυο σας να σεβασθώ το λόγον,

αν κι είν’ η οργή μου φοβερή. Και όμως αυτό συμφέρει,

όπου υπακούει στους θεούς κι αυτοί τον εισακούουν».

 

«Χρὴ μὲν σφωΐτερον γε, θεά, ἔπος εἰρύσασθαι

καὶ μάλα περ θυμῷ κεχωλομένον· ὧς γὰρ ἄμεινον·

ὅς κε θεοῖσ’ ἐπιπείθεται, μάλα τ’ ἔκλυον αὐτοῦ.»

 

Είπε και από την αργυρήν λαβήν με το βαρύ του

χέρι στην θήκην άμπωσε πάλι το μέγα ξίφος

πειθόμενος στην Αθηνά. Κι εκείνη πάλι ανέβη

στον Όλυμπον μες στους θεούς, στα δώματα του Δία.

Ἦ καὶ ἐπ’ ἀργυρέῃ κώπῃ σχέθε χεῖρα βαρεῖαν,

ἂψ δ’ ἐς κουλεὸν ὦσε μέγα ξίφος, οὐδ’ ἀπίθησε       220

μύθῳ Ἀθηναίης· ἡ δ’ Οὔλυμπόνδε βεϐήκει

δώματ’ ἐς αἰγιόχοιο Διὸς μετὰ δαίμονας ἄλλους.

 

Με βαρείς λόγους έπειτα και πάλιν ο Πηλείδης

προς τον Ατρείδη εστράφηκεν, ούδ’ έπαυε η χολή του:

 

Πηλεΐδης δ᾿ ἐξαῦτις ἀταρτηροῖς ἐπέεσσιν

Ἀτρεΐδην προσέειπε, καὶ οὔ πω λῆγε χόλοιο·

 

«Ω μέθυσε, σκυλόματε, και με καρδιάν ελάφου !

μήτε ποτέ με τον λαόν ν’ αρματωθής για μάχην,

μήτε εις καρτέρι να οδηγής τους πρώτους πολεμάρχους

ετόλμησες. Σου φαίνονται τρόμος θανάτου εκείνα.

Καλύτερα στο στράτευμα των Αχαιών σ’ αρέσει

όποιος σ’ εσένα αντιλογά, να του αφαιρής τα δώρα.

Τωόντι αχρείους κυβερνάς, λαοφάγε βασιλέα !

Αλλιώς αυτό το αδίκημα θα ήταν το ύστερό σου.

«Οἰνοϐαρές, κυνὸς ὄμματ᾿ ἔχων, κραδίην δ᾿ ἐλάφοιο,  

οὔτέ ποτ᾿ ἐς πόλεμον ἅμα λαῷ θωρηχθῆναι

οὔτε λόχον δ᾿ ἰέναι σὺν ἀριστήεσσιν Ἀχαιῶν

τέτληκας θυμῷ· τὸ δέ τοι κὴρ εἴδεται εἶναι.

ἦ πολὺ λώϊόν ἐστι κατὰ στρατὸν εὐρὺν Ἀχαιῶν

δῶρ᾿ ἀποαιρεῖσθαι ὅς τις σέθεν ἀντίον εἴπῃ·          230

δημοϐόρος βασιλεὺς, ἐπεὶ οὐτιδανοῖσιν ἀνάσσεις[10]·

ἦ γὰρ ἄν, Ἀτρεΐδη, νῦν ὕστατα λωϐήσαιο.

 

Αλλ’ έναν λόγον θα σου ειπώ, και ομόνω μέγαν όρκον.

Ναι, μα το σκήπτρο τούτ’ οπού κλαδί δεν βγάζ’ ή φύλλα,

καθώς αφήκε τον κορμόν στα όρη εκεί που εκόπη,

και δεν θ’ αναχλωράνη, αφού τα φύλλα και το φλούδι

γύρω του ελέπισε ο χαλκός, και το φορούν στο χέρι

οι δικαιοκρίτες Αχαιοί τους νόμους να φυλάγουν,

όπως τους έδωκεν ο Ζευς, και θα’ναι μέγας όρκος.

 

Θ’ αποζητήσουν οι Αχαιοί μια μέρα τον Πηλείδη

όλοι και συ περίλυπος την δύναμιν δεν θα’χης

να τους βοηθής, όταν πολλούς θα στρώση χάμω η λόγχη

του ανθρωποφόνου Έκτορος και σε θα τρώγη ο πόνος,

που αψήφησες των Αχαιών τον πρώτον πολεμάρχον».

 

ἀλλ᾿ ἔκ τοι ἐρέω καὶ ἐπὶ μέγαν ὅρκον ὀμοῦμαι·

ναὶ μὰ τόδε σκῆπτρον, τὸ μὲν οὔ ποτε φύλλα καὶ ὄζους

φύσει, ἐπεὶ δὴ πρῶτα τομὴν ἐν ὄρεσσι λέλοιπεν,    235

οὐδ᾿ ἀναθηλήσει· περὶ γάρ ῥά ἑ χαλκὸς ἔλεψε

φύλλά τε καὶ φλοιόν· νῦν αὖτέ μιν υἷες Ἀχαιῶν

ἐν παλάμῃς φορέουσι δικασπόλοι, οἵ τε θέμιστας

πρὸς Διὸς εἰρύαται· ὁ δέ τοι μέγας ἔσσεται ὅρκος·

ἦ ποτ᾿ Ἀχιλλῆος ποθὴ ἵξεται υἷας Ἀχαιῶν             240

σύμπαντας· τότε δ᾿ οὔ τι δυνήσεαι ἀχνύμενός περ

χραισμεῖν, εὖτ᾿ ἂν πολλοὶ ὑφ᾿ Ἕκτορος ἀνδροφόνοιο

θνῄσκοντες πίπτωσι· σὺ δ᾿ ἔνδοθι θυμὸν ἀμύξεις

χωόμενος ὅ τ᾿ ἄριστον Ἀχαιῶν[11] οὐδὲν ἔτισας.»

 

ß                                                            à

G

 



[1] Του λέει ο Αγαμέμνων πως αν δώσει το δικό του βραβείο (ΧΡΥΣΗΙΔΑ) θα πάρει είτε του Αχιλλέα, είτε του Αίαντα είτε του Οδυσσέα.  [Μάλλον για να δει τις αντιδράσεις και των άλλων δύο βασιλέων].

 

[2]Σε όποιον έλθω θα του δημιουργήσω πίκρα... (δηλαδή : όπως μου δημιουργείται τώρα εμένα πίκρα, που μου λέτε να δώσω το βραβείο μου πίσω).

 

[3]ΣΚΥΛΟΜΟΥΡΗ ! Ο Αχιλλέας εδώ βγάζει όλο τον θυμό του εναντίον του Αγαμέμνονα.

 

[4]Πάντα φίλη σου είναι η ΕΡΙΣ , οι πόλεμοι και οι μάχες. [Η Έρις είχε ρίξει το μήλο της στον γάμο του Πηλέα με την Θέτιδα. Δηλαδή των γονέων του Αχιλλέα. Είχε γραμμένο πάνω του την φράση ‘ΚΑΛΛΙΣΤΗ’ δηλαδή ‘ΣΤΗΝ  ΩΡΑΙΟΤΕΡΗ’. Το μήλο αυτό πήγαν στον  Πάρη οι 3 θεές (Αθηνά, Ήρα και Αφροδίτη) για να κρίνει και να το δώσει στην ωραιότερη. Το μήλο αυτό ήταν η αιτία του Τρωικού πολέμου]. Λέγοντάς το αυτό ο Αγαμέμνων στον Αχιλλέα, του θυμίζει πως και η οικογένειά του, ΚΑΙ  ΑΥΤΟΣ  ο ίδιος  ΕΙΧΕ  ΣΧΕΣΗ  ΜΕ ΤΗΝ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ, ότι δεν ήταν ΑΣΧΕΤΟΣ, όπως υποστήριξε προηγουμένως.
Σημειώνουμε και την φράση του
Παυσανία [Αρκαδικά 25,6] όπου λέει: 'το να κατέχεται κανείς από οργή το λένε <<ερινύειν>> οι Αρκάδες'. Αυτό μπορούμε να το συνδυάσουμε με το ότι οι Αρκάδες ήταν απόγονοι του Πελασγού, και ο Αχιλλέας προσεύχεται αργότερα στον "Δια τον Πελασγικό" [ΡΑΨΩΔΙΑ Π, στ.233]. Η Ερις λοιπόν αυτή μπορεί να δείχνει 'πελασγικό δάκτυλο' στην αρχή-αρχή της ιστορίας που κατέληξε σε πόλεμο Αχαιών-Τρώων.

 

[5]Αν  είσαι δυνατός, αυτό οφείλεται στο ότι έτσι σε έκανε ο θεός.

 

[6]Ο Αχιλλέας ΑΠΟΦΑΣΙΣΕ να ΣΚΟΤΩΣΕΙ τον Αγαμέμνονα.

 

[7]Τον συγκρατεί η ΑΘΗΝΑ.

 

[8]Την Αθηνά την στέλνει η ΗΡΑ η οποία αγαπούσε και νοιαζόταν ΟΜΟΙΑ και τους δυο Έλληνες, και τον Αγαμέμνονα και τον Αχιλλέα.

 

[9]Με αυτήν την φράση όπως θα δούμε, ΠΕΙΘΕΤΑΙ ο Αχιλλέας.

 

[10]Είσαι δημοβόρος (=λαοφάγος) βασιλιάς, γιατί κυβερνάς σε ουτιδανούς (=αχρείους) ανθρώπους. Ο Αχιλλέας κάνει μια ύστατη προσπάθεια να ‘φιλοτιμήσει’ τους Αχαιούς, ώστε να αντιδράσουν και να επαναστατήσουν εναντίον του αρχηγού τους. Ή, ακριβώς επειδή δεν το έκαναν προηγουμένως, τους κατηγορεί ευθέως ως ΑΧΡΕΙΟΥΣ.

 

[11]Εδώ φαίνεται καθαρά η πρόθεση του Αχιλλέα. Θεωρεί ‘ΑΡΙΣΤΟ  ΤΩΝ ΑΧΑΙΩΝ’ τον εαυτό του. Κανέναν άλλον.  Εκεί σκόπευε λοιπόν, στην Αρχηγία των Αχαιών, και πολύ σωστά το είχε καταλάβει ο Αγαμέμνων.



*Έκφραση του Αχιλλέα σε τέλεια αντίθεση  με την προηγούμενη, του στίχου  122.